نماز

تبعات گناه

اعوذ باللّه‏ من الشیطان الرجیم. بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم. رب اشرح لى صدرى و یسر لى امرى و احلل عقدة من لسانى یفقهوا قولى.

بحث این جلسه ما در تبعات گناه بود که مى‏گفتم گناه شوم است خیلى هم شوم است ولو اینکه صغیره ‏باشد «واصحاب المشئمة ما اصحاب المشئمة» فاسق و فاجرها دست چپى‏ها شوم هستند چقدر شوم هستند و گناه تبعات خیلى دارد از جمله تبعاتى که قرآن روى آن پافشارى دارد و مفسرین هم خیلى روى آن پافشارى دارند این است که قرآن مى‏فرماید یک زندگى ناخوشى یک زندگى تنگى به انسان مى‏دهد «من اعرض عن ذکرى فان له معشیةً ضنکا»[1] زندگى تنگ یک زندگى ناخوش یک زندگى بى نشاط و بعدش هم مى‏فرماید «و نحشره یوم القیمة اعمى قال رب لم حشرتنى اعمى و قد کنت بصیرا. قال کذلک اتتک ایتنا فنسیتها و کذلک الیوم تنسى» در دنیا رابطه ‏اش با ما قطع بود دیگر حالا هم خواه نا خواه رابطه‏ اش با ما قطع است آنجا کوردل بودى اینجا هم کور واقعى هستى کور جسمى و روحى هر دو هستى معمولاً آقایان مفسرین این آیه و امثال این آیه را مى‏برند روى زندگى مادى فقط، مى‏گویند معنایش این است که آدم گناهکار دائما کوبندگى دارد آدم گناهکار زندگى بى نشاط توأم با غم و غصه دارد آدم گناهکار زندگى توام با اضطراب خاطر دارد اما دیگر بیش از این نه یعنى آنچه آیه را معنا مى‏کنند مى‏گویند که وقتى رابطه انسان با خدا قطع بشود در دنیا یک مصیبت دارد زندگى ناخوش، زندگى توام با غم و غصه نگرانى اضطراب خاطر و زندگى آخرت هم کور و معلوم است کسى که کور در آخرت است جاى او جهنم است . 

ترک نماز و یاد خدا

سوره طه آیه 124

وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنکًا وَنَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَعْمَى

«دوری از نماز زندگی را بر انسان سخت و تنگ می کند»

وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنکًا وَنَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَعْمَى     طه (124)

و هر که از یاد من روی گردانَد حتماً برای او زندگی تنگی خواهد بود؛ و در روز قیامت او را نابینا محشور می کنیم.

 خداوند به موسی (ع) در خلال مناجاتش با او فرمود: «ای موسی، در هیچ حال مرا فراموش نکن و به مال و داراییِ فراوان شاد مشو؛ زیرا از یاد بردن من دل ها را سخت می کند و همراه ثروت زیاد، گناه نیز زیاد است.»(کافی، ج 8، ص 45) راستی چه رابطه ای بین دوری از نماز و ذکر خدا و سخت و تنگ شدن زندگی وجود دارد؟ مرحوم علامة طباطبایی به زیبایی این سئوال را پاسخ گفته اند: «زیرا هر کس پروردگار خود را فراموش کند و به یاد او نباشد راهی برایش نمی ماند، جز این که به دنیا توجه کامل کند و آن را مطلوب و هدف خویش قرار دهد و برای به دست آوردن آن بکوشد و تمام همّ و غَمش را صرف درست کردن

دنیا از نظر امام علی علیه السلام

دنیا از نظر امام علی علیه السلام

1- انّ الدُّنیا والآخرةَ عَدوَّانِ مُتَفاوتَان ِ, و سَبیلانِ مُختِلِفان ، فَمَن أحبَّ الدّنیا و تَولاّها أبغَضَ الآخرَةَ و عاداها, و هُما بِمنزلةِ المَشْرِق والمَغْرِب وماشٍ بَینهما, کُلَّما قَرُبَ مِن واحدٍ بَعُدَ مِن الآخر, و هما بَعْدُ ضَرَّتان

دنیا و آخرت دو دشمن آشتى ناپذیر و دو راه مختلفند, پس کسى که دنیا را دوست دارد و به آن عشق ورزدآخرت را دشمن مى دارد ونسبت به آن عداوت مى کند, و این دو همچون مشرق و مغربند, پوینده این دو راه هر گاه به یکى از دو طرف نزدیک شود از دیگرى دورگردد و آن دو همانند هستند ـ که نوعاً با هم ناسازگارند ـ.
(نهج البلاغه ، حکمت 103

2- خُذْ مِن الدُّنیا ما أَتاکَ, و تَوَلَّ عمَّا تولّى عنک, فان أنْتَ لم تَفْعلْ فاجْمِلْ فى الطّلَب .
از دنیا همان قدر بگیر که به تو مى رسد و آنچه از تو رو گرداند, نادیده بگیر و اگر نمى توانى چنین باشى لااقل خواسته ات را کمترکن .
(نهج البلاغه ، حکمت 393

3- اذا أقْبَلَتِ الدُّنیا على أحدٍ أعارتْهُ مَحاسنَ غیرِه ِ, و اذا أدْبَرَتْ عَنْهُ سَلَبَتْهُ مَحاسِنَ نَفْسِه .
اگر دنیا به کسى رو کند, خوبى هاى دیگران را به طور موقّت به او مى دهد, و زمانى که به کسى پشت کند, امتیازات و نیکى هاى خود او راهم از او مى گیرد.
(نهج البلاغه ، حکمت 9 مروج الذهب ، ج 3 ص 434

4- مَن طَلَبَ الدُّنیا طَلَبهُ الْمَوت حتّى یُخْرِجَه عَنها, وَ مَنْ طَلَبَ الآخِرةَ طَلَبتهُ الدُّنیا حَتّى یَسْتَوفىَ رِزْقَه مِنْها.
آن که دنبال دنیا رود مرگ دنبالش مى رود تا او را از دنیا ببرد و آن که طالب آخرت است دنیا در طلبش مى رود تا رزقش را به او برساند.
(نهج البلاغه ، حکمت 431
 

چهل حدیث در باره فروتنی و تواضع

 

تواضع

1. قال رسول‌الله صلی الله علیه و آله : اِنّ أفضَل النّاسِ عبداً من تواضَعَ عَنْ رفعَةٍ.

«بحارالانوار، ج 77، ص 179»

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: بالاترین مردم از جهت مقام بندگی، کسانی هستند که با وجود رفعت شأن و مقام، فروتن و متواضع باشند.
 

2. قال الامام علی (علیه السلام) : عَلیکَ بالتّواضُعِ؛ فانَّهُ من أعظَمِ العبادَةِ.

«بحار الانوار، ج 75، ص 119»

امام علی (علیه السلام) فرمود: بر شما باد به تواضع و فروتنی، بدرستی که تواضع از بزرگترین عبادات است.
 

3. قال الامام علی (علیه السلام) : «التّواضُعُ رأسُ العقلِ و التَّکبُّرُ رأس الجَهلِ.

«تصنیف غررالحکم، ص 248، ح 5136»

امام علی (علیه السلام) فرمود: تواضع و فروتنی اساس اندیشه و عقل است و تکبر و غرور مایة جهالت و نادانی است.
 

4. قال الامام علی (علیه السلام) : أشرَفُ الخَلائقِ التَّواضعُ و الحِلْمُ و لینُ الجانبِ.

«تصنیف غررالحکم، ص 249، ح 5142»

امام علی (علیه السلام) فرمود: شریفترین خصلت‌های اخلاقی، تواضع، حلم و بردباری و نرم خویی هستند.

5. قال الامام علی (علیه السلام) : «اَجَلَّ النّاسِ مَنْ وضَعَ نَفْسَهُ. 

چهل حدیث در باره آرزوهای طولانی

آرزوهای طولانی

1. قال الامام علی (علیه السّلام) : انَّ أخوفَ ما أخافُ علیکم خصلتان: اِتِّباعُ الهَوی و طُولُ الأمَل، و أمّا اتّباعُ الهَوی فیصُدُّ عن الحق، و أمّا طول الأمَل فَیُنسِی الاخرة.

«تحف العقول، ص 224»

امام علی (علیه السّلام) فرمود: بیش از هر چیز از دو خصلت بر شما نگران و ترسانم: هواپرستی و آرزوی دراز، چرا که هواپرستی حق را مسدود می کند و آرزوی دراز آخرت را از یاد می برد.

2. قال الامام علی (علیه السّلام) : إتَّقُوا باطل الامل فرُبَّ مستقبلِ یومٍ لیس بمستد بره و مغبوط فی أول اللیل قامتْ بَواکیه فی آخره.

«غررالحکم، ص 86»

امام علی (علیه السّلام) فرمود: از آرزوهای باطل (نادرست و بیهوده) بپرهیزید، زیرا چه بسیارند کسانی که روز را آغاز کرده، به آخر نمی برند و چه بسیارند کسانی که در آغاز شب به آنها غبطه خورند و در پایانش بر آنها بگریند.

3. قال الامام علی (علیه السّلام) : و اعلموا عباد الله أنَّ الأملَ یُذهبُ العقلَ و یُکذِّبُ الوَعدَ و یحثُّ علی الغفلة و یورِثُ الحسرَةَ.

«تحف العقول، ص 162»

امام علی (علیه السّلام) فرمود: ای بندگان خدا! بدانید که آرزو عقل را بر باد می دهد، وعده های دروغین داده و غفلت می آورده و باعث حسرت می گردد.

4. قال الامام علی (علیه السّلام) : أطولُ الناس أملاً أسوَئُهم عَمَلاً.

«غررالحکم، ص 110»